Ενημέρωση

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή εκδήλωση που διοργανώνει το Υπουργείο μας, επ’ ευκαιρία της «Παγκόσμιας Ημέρας Καταναλωτή». Όπως είναι γνωστό, η 15^η Μαρτίου καθιερώθηκε ως τέτοια με απόφαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, εις ανάμνηση μιας μνημειώδους ομιλίας που εκφώνησε στο Κογκρέσο, στις 15 Μαρτίου του 1962, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζον Κένεντι.

Οι καταναλωτές, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Κένεντι, αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερη οικονομική μονάδα, η οποία επηρεάζει, αλλά και επηρεάζεται, σχεδόν από κάθε δημόσια ή ιδιωτική οικονομική απόφαση. Τονίζει, ως εκ τούτου, ότι ο καταναλωτής δεν είναι ένας αδύνατος άνθρωπος που πρέπει να προστατεύεται, αλλά ο πιο σημαντικός άνθρωπος στον κόσμο.

Η σημερινή εκδήλωση στοχεύει, ακριβώς, στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις ανάγκες των καταναλωτών, καθώς και στην ανάδειξη του σημαντικού ρόλου που διαδραματίζει ο σύγχρονος καταναλωτής στην ανάπτυξη κι ευημερία της κοινωνίας μας.

Στις οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές καθημερινά, προστέθηκαν τα τελευταία χρόνια οι σοβαρές επιπτώσεις παγκόσμιων κρίσεων, όπως η πανδημική και η ενεργειακή, καθώς και η πρόσφατη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, που έχουν δημιουργήσει συνθήκες οικονομικής αστάθειας και μεγάλων πληθωριστικών πιέσεων. Για το κάθε νοικοκυριό, οι ψηλότερες τιμές αγαθών και υπηρεσιών, το ενεργειακό κόστος και τα υψηλά επιτόκια, διαβρώνουν την αγοραστική δύναμη μισθών και καταθέσεων, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες πολιτών.

Η Κυβέρνηση και ειδικότερα το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, αφουγκραζόμενοι τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές, παραμένουμε προσηλωμένοι στην εξεύρεση λύσεων και στοχευμένων μέτρων στήριξης. Βασική μας σκέψη και προτεραιότητα, η εισαγωγή φθηνής ενέργειας, ώστε επιχειρήσεις και καταναλωτές να βοηθηθούν ουσιαστικά. Την ίδια στιγμή, προωθούμε έμπρακτα τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών και την Εξοικονόμηση Ενέργειας, με την πρόσφατη έναρξη παροχής χορηγιών για «Φωτοβολταϊκά για Όλους» να αποτελεί μια πολύ θετική εξέλιξη για τους καταναλωτές. Στόχος μας, να δοθεί η δυνατότητα να παράγουν τη δική τους ενέργεια μέσω εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος, σε όσους περισσότερους οικιακούς καταναλωτές.

Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να αναφερθώ ακροθιγώς σε δύο ακόμα από τις σημαντικές πολιτικές του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας προς όφελος των καταναλωτών, με πρώτη την εφαρμογή της ψηφιακής πλατφόρμας «e-kalathi». Όπως έχουμε ήδη ανακοινώσει, το «e-kalathi» θα παρέχει την αναγκαία διαφάνεια και καθημερινή πληροφόρηση για τις τιμές σημαντικών προϊόντων για ένα νοικοκυριό, καθώς και τη δυνατότητα σύγκρισης τιμών καλαθιού αγορών με τις πιο συμφέρουσες επιλογές.

Επιπλέον, μετά κι από την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου την περασμένη εβδομάδα, προωθούμε στη Βουλή των Αντιπροσώπων Νομοσχέδιο με τίτλο «Ο περί Καθορισμού Ανωτάτων Τιμών Λιανικής Πώλησης Προϊόντων σε Συγκεκριμένα Σημεία Πώλησης Νόμος του 2024». Ο νέος αυτός Νόμος θα παρέχει τη δυνατότητα στον Υπουργό να καθορίζει ανώτατες τιμές λιανικής πώλησης βασικών προϊόντων διατροφής σε συγκεκριμένα σημεία πώλησης, όπου εξ αντικειμένου δεν μπορεί να αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός.

Σημειώνω, επίσης, τις σημαντικές συνέργειες μεταξύ κρατικών υπηρεσιών για αποτελεσματική θωράκιση και προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών και, συγκεκριμένα, την περίπτωση των Υπουργείων Ενέργειας και Οικονομικών για μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε 11 κατηγορίες προϊόντων πρώτης ανάγκης, που εφαρμόζεται από τις 5 Μαΐου 2023.

Η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή εφαρμόζει φυσικά κι άλλα στοχευμένα μέτρα για στήριξη του καταναλωτή, όπως το αναβαθμισμένο μηνιαίο Παρατηρητήριο Τιμών για τη βελτίωση της ενημέρωσης των καταναλωτών, καθώς και την εντατικοποίηση των επιτόπιων λογιστικών και διοικητικών ελέγχων σε παραγωγούς και εμπόρους καταναλωτικών προϊόντων, ώστε να διαπιστωθεί ότι οι τιμές αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές συνθήκες της αγοράς και πως εφαρμόζεται πιστά η Νομοθεσία. Αναφέρω ενδεικτικά ότι κατά το 2023 διενεργήθηκαν 5 μεγάλες ενημερωτικές εκστρατείες, 50 διαλέξεις σε σχολεία και 26.5 χιλιάδες επιτόπιοι έλεγχοι, ενώ έγιναν και 900 γραπτές συστάσεις σε επιχειρήσεις.

Επιπλέον, διενεργήθηκαν 50 διαλέξεις σε επιχειρήσεις στο πλαίσιο εντατικοποίησης της προσπάθειας της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή για εκπαίδευση και ενημέρωση των επιχειρήσεών μας, με στόχο τα μηδενικά πρόστιμα και την πλήρη εφαρμογή της Νομοθεσίας, προστατεύοντας τόσο τους καταναλωτές όσο και τις ίδιες τις επιχειρήσεις.

Φίλες και φίλοι,

Η «Δίκαιη και Υπεύθυνη Τεχνητή Νοημοσύνη για τους Καταναλωτές» έχει επιλεγεί ως θέμα συζήτησης στο πλαίσιο του φετινού εορτασμού για την Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή. Εξού και αποτελεί, μαζί με τα προβλήματα που δημιουργεί η ακρίβεια, κύριο αντικείμενο των συζητήσεων που θα πραγματοποιηθούν κατά την παρούσα ημερίδα.

Σε μια εποχή όπου η Τεχνητή Νοημοσύνη παίζει όλο και πιο σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων, τη λήψη αποφάσεων και την επεξεργασία των δεδομένων των καταναλωτών, είναι απαραίτητο να διασφαλίσουμε ότι οι τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης αναπτύσσονται και χρησιμοποιούνται με ηθικό τρόπο, σέβονται και προστατεύουν τα δικαιώματα των καταναλωτών. Εφόσον τηρούνται αυτές οι βασικές προϋποθέσεις, η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να συμβάλει σε μια πιο καινοτόμα, αποδοτική, βιώσιμη και ανταγωνιστική οικονομία, βελτιώνοντας παράλληλα την ασφάλεια, την εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη των πολιτών.

Προς αυτή την κατεύθυνση, η πράξη της ΕΕ για την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το πρώτο νομοθέτημα του είδους του παγκοσμίως, το οποίο, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο «κανονιστικό πλαίσιο που έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης είναι ασφαλή και ότι σέβονται τη νομοθεσία, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις αξίες της ΕΕ».

Κλείνοντας, λοιπόν, τον χαιρετισμό μου στη σημερινή γιορτή του καταναλωτή, θα ήθελα να διαβεβαιώσω όλους ότι το Κράτος θα συνεχίσει να πρωτοστατεί και να είναι αρωγός σε δράσεις και πρωτοβουλίες που προωθούν την προάσπιση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, λαμβάνοντας υπόψη πάντα τις ιδιαίτερες συνθήκες και τα προβλήματα που βιώνουν.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας και εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της σημερινής εκδήλωσης.