Ενημέρωση

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που παρευρίσκομαι στην Ετήσια Γενική και Εκλογική Συνέλευση της Ένωσης Βιομηχάνων Ηλιακής Ενέργειας Κύπρου και σας ευχαριστώ για την πρόσκληση να απευθύνω σύντομο χαιρετισμό.

Είναι ενδιαφέρον, θεωρώ, το γεγονός ότι η αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) ξεκίνησε στην Κύπρο στις αρχές της δεκαετίας του 1930, με τη χρήση των ανεμόμυλων για σκοπούς άντλησης νερού άρδευσης από τους γεωργούς. Τελικά, η αιολική ενέργεια από τους ανεμόμυλους αντικαταστάθηκε σταδιακά από την πιο αποδοτική χρήση ηλεκτρογεννητριών, οι οποίες χρησιμοποιούσαν πετρέλαιο.

Το δεύτερο καταγεγραμμένο κύμα αξιοποίησης Ανανεώσιμων Πηγών ξεκίνησε πολύ αργότερα, γύρω στο 1960, όταν άρχισε στην Κύπρο η κατασκευή, σε μεγάλη κλίμακα, ηλιακών συστημάτων για ζεστό νερό. Η βιομηχανία που δημιουργήθηκε κατάφερε πολύ σύντομα να ανθίσει, χαρίζοντάς μας όλα αυτά τα χρόνια, παρά τις δύσκολες στιγμές που πέρασε, αρκετές πρωτιές σε σχέση με την εγκατάσταση και χρήση ηλιακών συστημάτων για σκοπούς ζεστού νερού. Πλέον κάθε νέα οικία και κτήριο διαθέτουν ηλιακά συστήματα θέρμανσης νερού χρήσης, κάτι που ισχύει επίσης και για τα πλείστα υφιστάμενα κτήρια.

Σήμερα, η Κύπρος συνεχίζει να είναι από τους πρωτοπόρους διεθνώς στον τομέα της χρήσης της ηλιακής ενέργειας για σκοπούς θέρμανσης νερού, ενώ σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Ηλιακής Θέρμανσης (ESTIF), το 2022 η χώρα μας βρέθηκε και πάλι στην πρώτη θέση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε σχέση με την εγκατεστημένη επιφάνεια συλλέκτη ανά κάτοικο. Η δε συνεισφορά των ΑΠΕ για σκοπούς θέρμανσης και ψύξης στην Κύπρο, ανήλθε το 2021 στο 41.34%, με το μεγαλύτερο μέρος να προέρχεται από την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας μέσω της ευρείας χρήσης ηλιακών θερμικών συστημάτων για ζεστό νερό.

Στην παρούσα φάση, η κατανάλωση ενέργειας για σκοπούς θέρμανσης συνιστά το 50% της συνολικής κατανάλωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακολουθούμενη από τις μεταφορές που αντιστοιχούν στο 30% και τον ηλεκτρισμό που αντιστοιχεί μόνο στο 20%. Συνεπώς, είναι ξεκάθαρο ότι ο τομέας της ηλιακής θέρμανσης αναμένεται ότι θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην υλοποίηση των στόχων, όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και διεθνώς, προς μία πράσινη οικονομία, πλήρως απανθρακοποιημένη.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας έχει προβλέψει ότι η ηλιακή θερμότητα θα καλύψει το 11% της ζήτησης σε θερμότητα της παγκόσμιας βιομηχανίας έως το 2050. Παράλληλα, 1,2 δισεκατομμύρια κατοικίες θα έχουν εγκατεστημένα ηλιακά συστήματα θέρμανσης νερού, σε σύγκριση με 250 εκατομμύρια κατοικίες με εγκατεστημένα φωτοβολταϊκά.

Στο Υπουργείο Ενέργειας, αναγνωρίζοντας την πολύτιμη αυτή συνεισφορά του Κλάδου σας στην επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων της Δημοκρατίας, λειτουργούμε από το 2008, μέσω του Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμησης Ενέργειας, Σχέδια Χορηγιών για αντικατάσταση ή εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων θέρμανσης νερού σε υφιστάμενες κατοικίες. Το Σχέδιο Χορηγιών που προκηρύχθηκε το 2022, είχε ιδιαίτερα αυξημένο προϋπολογισμό σε σχέση με τα Σχέδια των προηγούμενων ετών. Πρόθεση του Υπουργείου είναι όπως το νέο Σχέδιο Χορηγιών για το 2023, προκηρυχθεί με ακόμη μεγαλύτερο προϋπολογισμό και με σημαντικές βελτιώσεις και απλοποιήσεις. Η σχετική προκήρυξη του Σχεδίου εκτιμάται ότι θα γίνει εντός του επόμενου μήνα και θα χρηματοδοτηθεί μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, κάτω από τον άξονα «Ταχεία Μετάβαση σε μια Πράσινη Οικονομία».

Στο παρόν στάδιο, το Υπουργείο μας πραγματοποιεί δημόσια διαβούλευση για το νέο Σχέδιο Χορηγιών, στην οποία και σας καλώ να συμμετάσχετε, υποβάλλοντας ηλεκτρονικά τα γραπτά σας σχόλια μέχρι την Παρασκευή 30 Ιουνίου.

Σε κάθε περίπτωση, επιτρέψτε μου να αναφερθώ ενδεικτικά, στις πιο σημαντικές αλλαγές που σκοπεύουμε να εισαγάγουμε στο νέο Σχέδιο και οι οποίες αφορούν σε:

1. Αύξηση του προϋπολογισμού του Σχεδίου Χορηγιών στα €2 εκατομμύρια από €950.000 που ήταν το 2022, με παράλληλη αύξηση των κατοικιών που μπορούν να επωφεληθούν στις 3.000 από 1.800.
2. Αύξηση του ποσού χορηγίας που δίνεται ανά δικαιούχο.
3. Δημιουργία ειδικής κατηγορίας ευάλωτων καταναλωτών με αυξημένη χορηγία, όπως υπάρχει και στα υπόλοιπα Σχέδια Χορηγιών που αφορούν σε προώθηση ΑΠΕ και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας.
4. Τροποποίηση της διαδικασίας υλοποίησης και υποβολής αίτησης, η οποία θα είναι σημαντικά απλοποιημένη σε σχέση με αυτήν που εφαρμοζόταν τα προηγούμενα χρόνια.
5. Πλήρης ψηφιοποίηση της διαδικασίας, με την κατάργηση της υποβολής χειρόγραφων βεβαιώσεων που εκδίδονται από τους εγκαταστάτες και αντικατάστασή τους με απευθείας καταχώρηση των δεδομένων στο ηλεκτρονικό σύστημα.

Επιπρόσθετα, η εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων για θέρμανση νερού αναγνωρίζεται ως επιλέξιμο κόστος και επιχορηγείται από το Υπουργείο, και στα πλαίσια των Σχεδίων «Εξοικονομώ - Αναβαθμίζω» σε κατοικίες και επιχειρήσεις.

Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφέρω ότι το Υπουργείο Ενέργειας συνεισφέρει, επίσης, στις προσπάθειες κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού του Κλάδου, πιστοποιώντας κατάλληλους φορείς κατάρτισης και εξεταστικούς Οργανισμούς και τηρώντας μητρώο εγκαταστατών ηλιακών συστημάτων, οι οποίοι τυγχάνουν της απαιτούμενης εκπαίδευσης, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, και παρακάθονται σε σχετικές εξετάσεις. Έως και σήμερα, έχουν εγγραφεί στο εν λόγω μητρώο 51 εγκαταστάτες.

Κυρίες και κύριοι,

Στην Κύπρο, όπως και σε όλη την υφήλιο, αντιμετωπίζουμε ακόμα τις αρνητικές συνέπειες μιας από τις μεγαλύτερες κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών, τόσο ενεργειακής όσο και οικονομικής, συνεπεία της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία. Ωστόσο, λαμβάνοντας μια σειρά από μέτρα, το ύψος των οποίων έχει πλέον ξεπεράσει τα 440 εκατομμύρια ευρώ, η χώρα μας έχει καταφέρει να διατηρήσει έναν από τους πιο υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης στην ΕΕ.

Θα ήθελα, λοιπόν, κλείνοντας να σας διαβεβαιώσω ότι η Κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει έμπρακτα την ανταγωνιστικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας μας. Προς αυτή την κατεύθυνση, δημόσιος και ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε συντονισμένα και με στοχοπροσήλωση, για να εξασφαλίσουμε τις σημαντικές επενδύσεις που απαιτούνται στην επιχειρηματικότητα και στην καινοτομία. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε στο έπακρον τις ευκαιρίες που προσφέρουν η τεχνολογική αναβάθμιση, η ψηφιοποίηση, η κυκλικότητα και η πράσινη ενέργεια, με σκοπό ακριβώς να αναβαθμιστεί η βιομηχανία μας και να δημιουργηθούν νέα καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, καθώς και νέες θέσεις απασχόλησης.

Είμαι σίγουρος ότι ο Σύνδεσμός σας θα συνεχίσει να διατηρεί το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και επιχειρηματικής ανάπτυξης που τον χαρακτηρίζει κι ευελπιστώ στη συνέχιση της στενής και εποικοδομητικής συνεργασίας που έχουμε, ως Υπουργείο, μαζί σας.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας και σας εύχομαι καλές δουλειές.