Ενημέρωση

Με μεγάλη χαρά έχω αποδεχτεί την πρόσκληση να συμμετέχω στη σημερινή Ημερίδα με θέμα «Το Πράσινο Υδρογόνο στην Κύπρο», την οποία συνδιοργανώνουν ο Σύνδεσμος Υδρογόνου Κύπρου, τo Hydrogen Europe και η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, οι προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε λόγω της κλιματικής αλλαγής και η όλο και πιο επείγουσα ανάγκη για μετάβαση σε πράσινη ενέργεια και επίτευξη του στόχου για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη μέχρι το 2050, επιβάλλουν συντονισμό και άμεσες και στοχευμένες δράσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Την ίδια στιγμή, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην αγορά ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκαλώντας αστάθεια τιμών και προβλήματα στην ασφάλεια εφοδιασμού, με σοβαρές επιπτώσεις στο ενεργειακό σύστημα της Ένωσης.

Ανταποκρινόμενη, λοιπόν, στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται, η Κυβέρνηση έχει θέσει στις βασικές της προτεραιότητες τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ενισχύοντας, παράλληλα, τον ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας μας, αλλά και συμβάλλοντας ως Κράτος στις προσπάθειες της Ευρώπης για διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρομών ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, υλοποιούμε πολιτικές για προώθηση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και μέτρων Εξοικονόμησης Ενέργειας, την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με γειτονικές χώρες και την έλευση στο νησί μας φυσικού αερίου, ενός λιγότερου ρυπογόνου καυσίμου, για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής.

Ειδικότερα στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, σε στενή συνεργασία φυσικά με άλλα αρμόδια Υπουργεία, καθώς και με κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς, έχει εντατικοποιηθεί πλέον η δουλειά που γίνεται για ουσιαστική αναθεώρηση της ενεργειακής μας στρατηγικής, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα της περιοχής και τις ιδιαιτερότητές μας ως απομονωμένου ενεργειακού συστήματος. Βασικό εργαλείο μας σε αυτό το πλαίσιο είναι το Εθνικό μας Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα για την περίοδο μέχρι το 2030, που επί της ουσίας θέτει και τις βάσεις για να πετύχουμε τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.

Το Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλίματος της Κύπρου αναλύει τις πέντε διαστάσεις που έχει καθορίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της ενεργειακής της πολιτικής, και θέτει τους εθνικούς μας στόχους για το 2030, καθώς και τον συνδυασμό πολιτικών και μέτρων που απαιτούνται για την εκπλήρωσή τους. Το προσχέδιο του αναθεωρημένου μας Εθνικού Σχεδίου, το οποίο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, ενώ τον Ιούλιο στάληκε και για σχόλια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταγράφει, μεταξύ άλλων, και τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει το υδρογόνο ως καύσιμο και ως πηγή ενέργειας, για τη μετάβασή μας προς μία πράσινη οικονομία.

Αγαπητοί συμμετέχοντες,

Όπως ανέφερε και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ομιλία της στα τέλη του περασμένου έτους, στις προτεραιότητες της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας συγκαταλέγονται η προώθηση των ΑΠΕ και του υδρογόνου, το οποίο αναμένεται ότι θα διαδραματίζει, ακριβώς, σημαντικό ρόλο στις ενεργειακές προτεραιότητες της ΕΕ, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για κλιματική ουδετερότητα.

Επιπρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το Υδρογόνο θέτει ως στόχο την παραγωγή έως και 10 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου στην ΕΕ έως το 2030. Μέσω του σχεδίου REPowerEU ο στόχος αυτός έχει μάλιστα διπλασιαστεί και προτείνεται να επιτευχθεί με τη διευκόλυνση εισαγωγών, μέχρι το 2030, επιπλέον 10 εκατομμύριων μετρικών τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου.

Με στόχο, λοιπόν, την ανάπτυξη της Εθνικής Στρατηγικής της Κύπρου για το Υδρογόνο και προκειμένου να εισαγάγουμε το υδρογόνο στο ενεργειακό μας μείγμα, το Υπουργείο Ενέργειας έλαβε, τον Μάιο του 2022, τεχνική υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ετοιμασία σχετικής μελέτης. Η μελέτη αυτή ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2023 και είναι πλέον διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Ενέργειας. Παρουσιάζει δε διάφορους τρόπους για την εισαγωγή του υδρογόνου στο ενεργειακό μείγμα της Κύπρου, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας όσο και την υποστήριξη που προβλέπεται να λάβουμε, π.χ. σε συναφή έργα και υποδομές, μέσω της στρατηγικής της ΕΕ και του σχεδίου RepowerEU.

Κυρίες και Κύριοι,

Για να διευκολυνθεί η μετάβαση της Κύπρου σε μια πράσινη οικονομία, έχει δημιουργηθεί το Εθνικό Σύστημα Διακυβέρνησης για την Πράσινη Συμφωνία, μέσω του οποίου παρακολουθείται η πρόοδός μας σε όλα τα οριζόντια θέματα και καθορίζονται τα όποια διορθωτικά μέτρα απαιτούνται. Εντός του εν λόγω Συστήματος έχει καθοριστεί Τεχνική Επιτροπή για το Υδρογόνο, της οποίας προεδρεύει η Υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου μας. Μέρος της εργασίας της Επιτροπής, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός των επόμενων μηνών, αφορά ακριβώς στον προσδιορισμό του ακριβούς ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει το υδρογόνο στην κυπριακή αγορά.

Συγκεκριμένα, εξετάζεται το κατά πόσο η παραγωγή πράσινου υδρογόνου, το οποίο παράγεται με τη μέθοδο της ηλεκτρόλυσης του νερού από ηλεκτρικό ρεύμα προερχόμενο από ΑΠΕ, θα μπορούσε να αποτελέσει κλειδί για την περαιτέρω προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Κύπρο. Το πράσινο υδρογόνο μπορεί να έχει ένα εύρος χρήσεων σε βιομηχανίες όπως, για παράδειγμα, στην παραγωγή τσιμέντου. Μπορεί, επίσης, να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή ηλεκτρισμού, καθώς και ως καύσιμο στις οδικές μεταφορές, στη ναυτιλία και στις αερομεταφορές.

Σε κάθε περίπτωση, είμαι στην ευχάριστη θέση να αναφέρω ότι μας έχουν προσεγγίσει ήδη αρκετές εταιρείες με προτάσεις για πιλοτικά έργα παραγωγής υδρογόνου από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, κυρίως μέσω της ηλιακής ενέργειας, οι οποίες βρίσκονται επί του παρόντος σε διάφορα στάδια αξιολόγησης και υλοποίησης. Επιπλέον, εργαζόμαστε ενεργά για την προώθηση της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις γειτονικές χώρες, για πιθανή παραγωγή και χρήση υδρογόνου, θέματα τα οποία, φυσικά, οι χώρες μέλη ήδη συζητούμε ως προτεραιότητα στο πλαίσιο της δουλειάς που γίνεται στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, πιο γνωστού ίσως ως EMGF.

Ευχαριστώ όλους για την προσοχή σας κι εύχομαι κάθε επιτυχία στη σημερινή ημερίδα και μια εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων.