Useful Information

Αυτούσια η συνέντευξη της Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας κας Νατάσας Πηλείδου στον δημοσιογράφο Φρίξο Δαλίτη. Δημοσιεύτηκε στην Χριστουγεννιάτικη Έκδοση της Εφημερίδας «Φιλελεύθερος». 

• Να ξεκινήσουμε από την πρόσφατη συμφωνία για το οικόπεδο 5. Τι σημαίνει η υπογραφή αυτή της συμφωνίας σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και σε ό,τι αφορά το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας;

• Η συμφωνία για το τεμάχιο 5 ενισχύει περαιτέρω την ήδη εξαίρετη συνεργασία μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και των εταιρειών ExxonMobil και Qatar Energy. Από το 2017 που υπογράψαμε το πρώτο συμβόλαιο με την κοινοπραξία για το τεμάχιο 10, οι εταιρείες έχουν αποδείξει έμπρακτα ότι είναι πολύτιμοι εταίροι μας στην προσπάθεια που καταβάλλουμε για βέλτιστη και βιώσιμη ανάπτυξη των υδρογονανθρακικών πόρων στην κυπριακή ΑΟΖ. Αρχικά, είχαμε τη σημαντική ανακάλυψη του κοιτάσματος φυσικού αερίου «Γλαύκος», τον Φεβρουάριο του 2019 και, σήμερα, μετά από τις αναπόφευκτες αναβολές λόγω πανδημίας, είναι οι πρώτοι από τους αδειούχους μας που προχωρούν σε επανέναρξη των ερευνητικών τους δραστηριοτήτων, με γεώτρηση αξιολόγησης στο εν λόγω κοίτασμα. Με τη νέα αδειοδότηση, λοιπόν, η κοινοπραξία δείχνει, σε μια δύσκολη εποχή για την παγκόσμια βιομηχανία πετρελαίου και αερίου, ότι συνεχίζει να εμπιστεύεται τις προοπτικές της κυπριακής ΑΟΖ, ενώ κι’ εμείς, ως Κύπρος, διασφαλίζουμε τη συνέχιση του ενεργειακού μας προγράμματος. Την ίδια στιγμή, ενισχύονται ακόμα περισσότερο οι σχέσεις που η Κυπριακή Δημοκρατία διατηρεί τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με το Κατάρ. Είναι ενδεικτική όλων αυτών, θεωρώ, η πρόσφατη δήλωση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Qatar Energy και Υπουργού Ενέργειας του Κατάρ, με αφορμή την αδειοδότηση του τεμαχίου 5, ο οποίος ανέφερε ότι προσβλέπει σε συνέχιση της συνεργασίας με την κυπριακή Κυβέρνηση και πως η κοινοπραξία στοχεύει να συμβάλει στην εξερεύνηση των φυσικών πόρων στην Κυπριακή Δημοκρατία, κάνοντας με τη νέα αδειοδότηση μια ακόμα σημαντική προσθήκη στο διεθνές χαρτοφυλάκιό της.

• Αναμενόμενες προφανώς οι τουρκικές αντιδράσεις που υπάρχουν. Προκαλούν ανησυχίες; Είναι κάτι που συζητήσατε με τις εταιρείες; Τι θα γίνει για παράδειγμα στην περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει οποιοδήποτε επεισόδιο;

• Όντως αναμενόμενες, αφού είναι διαχρονικές οι προκλήσεις και οι παράνομες ενέργειες στην ΑΟΖ μας από πλευράς Τουρκίας. Ως Κυπριακή Δημοκρατία συνεργαζόμαστε με την κοινοπραξία των ExxonMobil και Qatar Energy, αλλά και με τους υπόλοιπους αδειούχους μας, συνεχίζοντας τους σχεδιασμούς και τις εργασίες για αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και, συγκεκριμένα, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

• Έχουμε οποιεσδήποτε ενδείξεις σε σχέση με τα ενεργειακά αποθέματα του οικοπέδου 5; Πότε θα έχουμε τα αποτελέσματα σχετικών μελετών;

• Ενδείξεις υπάρχουν, γι’ αυτό άλλωστε και το ενδιαφέρον της κοινοπραξίας για το τεμάχιο. Για να μπορούμε, όμως, να μιλήσουμε για πιθανούς στόχους, θα πρέπει να περιμένουμε τη διεξαγωγή των σεισμικών ερευνών από τις εταιρείες, την επεξεργασία και ερμηνεία των δεδομένων που θα συλλεχθούν και, ακολούθως, την ολοκλήρωση των απαραίτητων γεωλογικών και γεωφυσικών ερευνών. Πρόκειται για εργασίες που θα αρχίσουν εντός του 2022 και χρειάζονται χρόνο για να ολοκληρωθούν. Εκτιμούμε ότι θα έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα για τις προοπτικές του τεμαχίου 5 σε 2 με 3 χρόνια.

• Μετά το «5» τι ακολουθεί; Υπάρχουν συζητήσεις σε σχέση με άλλα οικόπεδα στην κυπριακή ΑΟΖ;

• Στο παρόν στάδιο δεν υπάρχουν συζητήσεις για άλλο τεμάχιο της κυπριακής ΑΟΖ, αυτό όμως μπορεί να αλλάξει στο μέλλον, ανάλογα με το πως προχωρά το ερευνητικό πρόγραμμα των αδειούχων μας, αλλά και γενικότερα στην ευρύτερη περιοχή. Εμείς, από την πλευρά μας, παρακολουθούμε τις εξελίξεις και αν υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες, δεν θα διστάσουμε να προχωρήσουμε με την προκήρυξη ενός νέου Γύρου Αδειοδότησης.

• Όσον αφορά το οικόπεδο 10 ξεκίνησε η γεώτρηση. Πότε αναμένουμε να έχουμε κάποια αποτελέσματα ως προς τα κοιτάσματα του;

• Όπως γνωρίζετε, υπάρχει ήδη μια πρώτη εκτίμηση, η οποία μας δόθηκε μετά την ολοκλήρωση της πρώτης γεώτρησης στον στόχο «Γλαύκος», τον Φεβρουάριο του 2019. Συγκεκριμένα, ανακοινώνοντας τότε την ανακάλυψη του κοιτάσματος, το Υπουργείο Ενέργειας επισήμανε πως, στη βάση της προκαταρκτικής ανάλυσης που διενεργήθηκε, εκτιμάται ότι πρόκειται για ταμιευτήρα εξαιρετικής ποιότητας, ο οποίος διαθέτει συνολικές ποσότητες φυσικού αερίου 5 έως 8 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Η γεώτρηση αξιολόγησης στον «Γλαύκο», που ξεκίνησε μόλις αυτή τη βδομάδα, θα ολοκληρωθεί σε 2 με 3 μήνες περίπου. Τα αποτελέσματά της θα βοηθήσουν στην καλύτερη εκτίμηση του μεγέθους της ανακάλυψης και απώτερος στόχος είναι η συλλογή σημαντικών πληροφοριών, οι οποίες και θα αξιοποιηθούν στη συνέχεια για τις μελέτες για την ανάπτυξη του κοιτάσματος.

• Αναφέρατε και πρόσφατα ότι η πιθανότερη λύση είναι η μεταφορά των ποσοτήτων του οικοπέδου στην Αίγυπτου. Πρακτικά πότε θα δούμε το φυσικό αέριο να αξιοποιείται και να αποφέρει οφέλη στην κυπριακή οικονομία;

• Από τη στιγμή που οι ανάγκες της Κύπρου σε φυσικό αέριο είναι σχετικά μικρές και δεν μπορούν από μόνες τους να οδηγήσουν στην ανάπτυξη των ανακαλύψεων φυσικού αερίου που έχουμε στην κυπριακή ΑΟΖ, «Γλαύκος» και «Αφροδίτη», για αποκλειστική χρήση στην Κύπρο, διαφαίνεται ότι η βέλτιστη, υπό τις περιστάσεις λύση, είναι οι περιφερειακές αγορές, παράλληλα βέβαια με την εγχώρια χρήση. Η Αίγυπτος, λοιπόν, είναι ο επικρατέστερος προορισμός, αφού οι ανάγκες της σε φυσικό αέριο είναι μεγάλες και η παραγωγή από τα δικά της κοιτάσματα δεν θα μπορεί, στα επόμενα λίγα χρόνια, να ικανοποιήσει τις ανάγκες της χώρας. Να υπενθυμίσω, εξάλλου, ότι η Αίγυπτος διαθέτει και τις βασικές υποδομές, όπως είναι τα τερματικά της, οι οποίες θα υποβοηθήσουν την προώθηση του κυπριακού αερίου στις αγορές. Πιο ώριμο για εκμετάλλευση είναι, όπως γνωρίζετε, το κοίτασμα «Αφροδίτη», για το οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία εξέδωσε Άδεια Εκμετάλλευσης τον Νοέμβριο του 2019. Εγκρίθηκε, επίσης, συγκεκριμένο Σχέδιο Ανάπτυξης και Παραγωγής, που προνοούσε για έναρξη παραγωγής φυσικού αερίου το 2026 – 2027, όμως στο ενδιάμεσο συνέβησαν δύο σημαντικά γεγονότα, τα οποία έχουν επηρεάσει τις εργασίες: πρώτον, η πανδημία του COVID-19 και οι σοβαρές επιπτώσεις της στη διεθνή βιομηχανία πετρελαίου και αερίου και, δεύτερον, η εξαγορά της Noble Energy από τη Chevron, η οποία αξιοποιώντας την πολύ μεγάλη εμπειρία της στον τομέα, προχωρεί σε επαναξιολόγηση του Σχεδίου Ανάπτυξης και Παραγωγής, διερευνώντας τυχόν συνέργειες με άλλες περιφερειακές υποδομές για βελτιστοποίηση της ανάπτυξης του κοιτάσματος. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή και συντονισμό με την εταιρεία, που είναι πλέον στο τελικό στάδιο της εν λόγω διαδικασίας, με το συγκεκριμένο θέμα να αποτελεί βασικό μέρος της συζήτησης που είχαμε με τον Πρόεδρο της Chevron για τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και τη Νότιο Αμερική κ. Clay Neff, κατά το πρόσφατό ταξίδι μου στο Χιούστον. Τα αποτελέσματά της αναμένονται αρχές του 2022, οπότε και θα έχουμε σαφώς καλύτερη εικόνα αναφορικά με το πότε θα ξεκινήσει η παραγωγή φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ.

• Μεταξύ των εταιρειών υπάρχει συνεργασία ως προς την εμπορική αξιοποίηση των κοιτασμάτων των οικοπέδων που έχουν αδειοδοτηθεί;

• Δεδομένου ότι στο παρόν στάδιο έχει εκδοθεί μόνο μία Άδεια Εκμετάλλευσης, για το κοίτασμα «Αφροδίτη», η συνεργασία μεταξύ των αδειούχων μας ως προς την εμπορική αξιοποίηση των ανακαλύψεων, θεωρείται πρώιμη. Φυσικά, οι εταιρείες είναι σε επαφή τόσο με το Υπουργείο Ενέργειας όσο και μεταξύ τους, αναφορικά με το ερευνητικό τους πρόγραμμα, αφού τα αποτελέσματα του ενός αδειούχου είναι πιθανόν να επηρεάσουν τις αποφάσεις κάποιου άλλου. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, είναι πιθανόν να γίνονται και κάποιες διερευνητικές συζητήσεις σε υψηλό επίπεδο, αναφορικά με το ενδεχόμενο μελλοντικής συνεργασίας για την ανάπτυξη κοιτασμάτων.

• Η πανδημία πόσο επηρέασε το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας;

• Όπως και σε όλο τον κόσμο, η πανδημία προκάλεσε όντως καθυστερήσεις στο ερευνητικό πρόγραμμα των αδειούχων μας, ειδικά στο κομμάτι διενέργειας γεωτρήσεων, αφού τέθηκαν περιορισμοί στη μετακίνηση προσωπικού ανά το παγκόσμιο. Εργαστήκαμε, λοιπόν, στενά με τις εταιρείες όλο αυτό το διάστημα, για να διασφαλίσουμε ότι οι δραστηριότητές τους στην ΑΟΖ μας θα διεξάγονται με ασφάλεια και ευελπιστούμε ότι δεν θα αντιμετωπίσουμε παρόμοια προβλήματα στο μέλλον, ολοκληρώνοντας κανονικά τις προγραμματισμένες γεωτρήσεις για το 2022, αλλά και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν. Να υπενθυμίσουμε ότι ενώ σε πολλά μέρη του κόσμου οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας εγκατέλειψαν πλήρως τα ερευνητικά και επενδυτικά τους πλάνα, στην Κύπρο όχι μόνο δεν είχαμε μια τέτοια εξέλιξη, αλλά το ερευνητικό μας πρόγραμμα έχει επαναρχίσει.

• Σε ό,τι αφορά την προοπτική κατασκευής του αγωγού Eastmed πως έχουν τα δεδομένα σήμερα; Είναι πρακτικό σενάριο;

• Η πολιτική δέσμευση για στήριξη του αγωγού EastMed παραμένει, έχοντας επιβεβαιωθεί και κατά την πρόσφατη τριμερή Σύνοδο Κορυφής Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ. Επιπλέον, τη στήριξη των χωρών μας στο έργο εκφράσαμε, τον Ιανουάριο του 2021, οι Υπουργοί Ενέργειας της Κύπρου, του Ισραήλ, της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ουγγαρίας και της Σερβίας, στο πλαίσιο συζήτησης με θέμα την «Ενίσχυση της Ενεργειακής Συνεργασίας και Ευκαιρίες και Πλεονεκτήματα του Αγωγού EastMed». Ως στρατηγική επιλογή που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ασφάλεια εφοδιασμού των χωρών μας και της ΕΕ, αλλά και στη διαφοροποίηση των πηγών και διαδρομών φυσικού αερίου, του καύσιμου – γέφυρα για την ενεργειακή μας μετάβαση, ο αγωγός EastMed έχει χαρακτηριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από το 2013 μέχρι και σήμερα, ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (ΕΚΕ). Αναμένεται δε να διατηρήσει αυτόν τον χαρακτηρισμό με την ένταξή του και στον επόμενο, 6^ο Ενωσιακό Κατάλογο ΕΚΕ στις αρχές του 2022. Ο Φορέας Υλοποίησής του αξιολογεί πλέον και τρόπους για να καταστεί δυνατή η μεταφορά μέσω του αγωγού και υδρογόνου, της τεχνολογίας που αναδεικνύεται κλειδί για επίτευξη του στόχου της σταδιακής μετάβασης της ΕΕ στις εκπομπές ρύπων μηδενικού ισοζυγίου. Την απόφαση για υλοποίηση ή μη του πολύπλοκου έργου θα καθορίσουν οι τελικές τεχνοοικονομικές μελέτες FEED, οι οποίες και αναμένεται να ολοκληρωθούν περί τα τέλη του 2022. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει χρηματοδοτήσει αυτές τις μελέτες με €36,5 εκατομμύρια, μέσω του προγράμματος «Συνδέοντας την Ευρώπη», και στη βάση των αποτελεσμάτων τους ο Φορέας Υλοποίησης θα λάβει την τελική επενδυτική απόφαση.

• Την 1^η Ιανουαρίου θα αναλάβετε και την προεδρία του Eastmed Gas Forum. Ποιοι οι στόχοι και επιδιώξεις και ποια η σημασία του;

• Η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα θετική για την Κύπρο, αφού θα μας δοθεί η δυνατότητα να προωθήσουμε δράσεις και πολιτικές που σχετίζονται με τη στρατηγική της Κύπρου για την πράσινη ενέργεια. Έχοντας υπόψη τον στόχο του EMGF για υπεύθυνη αξιοποίηση των υπεράκτιων ανακαλύψεων στην Ανατολική Μεσόγειο, βασική προτεραιότητα της κυπριακής Προεδρίας είναι η προώθηση πολιτικών και δράσεων, μέσω του Φόρουμ, που θα βοηθήσουν να γίνει η περιοχή μας πρωτοπόρος στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση. Μεταξύ άλλων, ετοιμάζουμε προτάσεις για δημιουργία τεχνικών ομάδων που θα μελετήσουν θέματα εναλλακτικών καθαρών καυσίμων, όπως μπλε και πράσινο υδρογόνο και μπλε αμμωνία, ηλεκτροδότησης υπεράκτιων δραστηριοτήτων πετρελαίου και αερίου με ΑΠΕ και δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CO2 capture), μέσω προσδιορισμού βέλτιστων τρόπων μεταφοράς του CO2 και κατάλληλων τοποθεσιών αποθήκευσης.

• Είχαμε πρόσφατα και την υπογραφή της τριμερούς συμφωνίας για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου- Ελλάδας- Αιγύπτου, και τον περασμένο Μάρτιο τη συμφωνία Κύπρου- Ελλάδας- Ισραήλ. Τι σημαίνουν αυτές οι συμφωνίες και ποιο το όφελος για τους καταναλωτές;

• Οι δύο συμφωνίες αποτελούν σημαντικά ορόσημα στην κοινή προσπάθεια των χωρών μας για προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας. Είναι η έμπρακτη απόδειξη ότι υπάρχει πολιτική βούληση για στενή συνεργασία και συντονισμό των αρμοδίων αρχών μας, για διευκόλυνση των αδειών και εγκρίσεων που απαιτούνται για προώθηση και υλοποίηση των εξαιρετικής σημασίας έργων υποδομής. Πέρα από τη γεωπολιτική σημασία που έχουν, καθώς εμβαθύνουν ακόμη περισσότερο τις σχέσεις και τις συμμαχίες μας, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις αποτελούν, επίσης, κρίσιμο παράγοντα στην προσπάθειά μας για περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας μας, διαδραματίζοντας, ταυτόχρονα, μεγάλο ρόλο στην εκπλήρωση των δεσμεύσεών μας για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, επίτευξη των ευρωπαϊκών μας στόχων και συγκράτηση των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Την ίδια ώρα, μας φέρνουν ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίηση σημαντικού μέρους των υποδομών του αναδυόμενου ενεργειακού διαδρόμου της Ανατολικής Μεσογείου, ο οποίος θα αναβαθμίσει την ενεργειακή ασφάλεια και θα δημιουργήσει προοπτικές για νέες επενδύσεις στον τομέα της πράσινης ενέργειας, για μεγαλύτερο ανταγωνισμό στην αγορά ηλεκτρισμού και για μείωση της τιμής του ρεύματος για τους καταναλωτές.

• Πού βρισκόμαστε όσον αφορά τους στόχους της πράσινης ενέργειας;

• Έχουμε υπερκαλύψει τους υποχρεωτικούς στόχους μας για το 2020. Τόσο στις ΑΠΕ όσο και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό αποδεικνύει ότι τα κίνητρα ύψους €350 εκατ. που δόθηκαν υπό μορφή σχεδίων χορηγιών την τελευταία δεκαπενταετία, έχουν συνεισφέρει σημαντικά τόσο στην επίτευξη των στόχων όσο και στην αλλαγή της κουλτούρας των πολιτών υπέρ της πράσινης μετάβασης. Συγκεκριμένα, να αναφέρω ότι ο δεσμευτικός στόχος του 13% για συνεισφορά των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας ξεπεράστηκε πέραν του 30%, φτάνοντας στο 17%, ενώ καταφέραμε να έχουμε και σωρευτική εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 120%. Επιπλέον, ο ενδεικτικός στόχος για διείσδυση των ΑΠΕ στη θέρμανση και ψύξη που ήταν στο 23,5%, ανήλθε στο 38,55%. Αυτή τη στιγμή η εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ ανέρχεται σε 467 MW και πέραν των 127 εμπορικών έργων ΑΠΕ, με ισχύ 237,8 MW, είναι υπό υλοποίηση. Έχουμε σημειώσει μεγάλη πρόοδο μέσα σε μία δεκαετία, με το ρεύμα από ΑΠΕ να έχει αυξηθεί κατά 162% από το 2011 έως το 2020. Το 2020 η παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ ανήλθε σε 612 GWh, εκ των οποίων 39% από αιολικά πάρκα, 51% από φωτοβολταϊκά συστήματα και 10% από βιομάζα.

• Σας καθησυχάζει η επίτευξη των στόχων;

• Καθόλου. Οι προκλήσεις είναι μπροστά μας για μείωση της τιμής του ηλεκτρισμού, για αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης των επιχειρήσεων και για κλιματική ουδετερότητα το 2050. Με δέσμευση την υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας, είμαστε ήδη σε διαδικασία αναβάθμισης των στόχων μας για το 2030 και ήδη, σε συνεργασία με όλα τα συναρμόδια υπουργεία και τους επιστημονικούς μας συμβούλους, έχουμε ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα 2021-2030. Σκοπός μας, να θέσουμε τους ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους που θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε ταχεία μετάβαση της χώρας μας στην πράσινη οικονομία. Ταυτόχρονα, προωθούμε τα μέτρα και τις πολιτικές που ήδη συμπεριλαμβάνονται στον στρατηγικό μας σχεδιασμό και θα χρηματοδοτηθούν από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία, το Ταμείο Συνοχής και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Το Υπουργείο μας έχει καταφέρει να εξασφαλίσει τετραπλάσιους πόρους για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, που συνολικά θα ξεπεράσουν τα €540 εκατ. Από αυτά το 61% θα διατεθεί για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας μας και το 38% για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και της οικονομίας. Δύο πυλώνες αλληλένδετοι, θεωρώ, καθώς η στήριξη των επιχειρήσεων συνεπάγεται πράσινες επενδύσεις και ώθηση σε ένα πιο αειφόρο και ανταγωνιστικό μοντέλο ανάπτυξης, το οποίο προάγει τις ψηφιακές τεχνολογίες, την κυκλικότητα και την καινοτομία. Ήδη, κατά το 2021 προκηρύχθηκαν σχέδια συνολικού ύψους €130 εκατ. και το 2022 σχεδιάζουμε την προκήρυξη σχεδίων χορηγιών ύψους €150 εκατ., εκ των οποίων περισσότερα από τα μισά θα αφορούν στην ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων, τοπικών αρχών και νοικοκυριών. Μεταξύ άλλων, σημαντικά έργα που θα ωθήσουν την πράσινη μετάβαση της χώρας μας είναι οι υποδομές ηλεκτρικής διασύνδεσης στις οποίες αναφερθήκαμε πιο πάνω, καθώς και η δημιουργία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, ζήτημα για το οποίο εντατικά με στόχο την προσέλκυση επενδυτών.

• Ακρίβεια. Μεγάλος πονοκέφαλος. Σε ποιες ενέργειες προβαίνετε ως Υπουργείο για αντιμετώπιση της κατάστασης;

• Όπως γνωρίζετε, η Κυβέρνηση έλαβε σειρά αντισταθμιστικών μέτρων τους τελευταίους μήνες, για αναχαίτιση των ανατιμήσεων του ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίες είναι αποτέλεσμα της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης. Δώσαμε μάλιστα ιδιαίτερη προσοχή στα ευάλωτα νοικοκυριά. Από τον Σεπτέμβριο είχαμε ανακοινώσει οριζόντια μείωση 10% στα τιμολόγια ηλεκτρισμού όλων των καταναλωτών για τις διμηνίες Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021 και Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2022, ενώ λίγες βδομάδες μετά προχωρήσαμε σε μείωση του ΦΠΑ στους λογαριασμούς ηλεκτρισμού στο 5%, για έξι μήνες, για τα ευάλωτα νοικοκυριά και στο 9%, για τρεις μήνες, για όλα τα υπόλοιπα νοικοκυριά. Εντός Δεκεμβρίου προκηρύξαμε, επίσης, το σχέδιο χορηγιών για την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών από ευάλωτα νοικοκυριά. Με προϋπολογισμό €5 εκατ., πιστεύουμε ότι το εν λόγω σχέδιο θα βοηθήσει 5.000 ευάλωτα νοικοκυριά να μειώσουν το κόστος της ενέργειας που καταναλώνουν, ενώ και τα σχέδια χορηγιών μας που αφορούν σε ενεργειακή αναβάθμιση και εγκατάσταση ΑΠΕ, με συμπερίληψη από το νέο έτος και του virtual net metering το οποίο εγκρίθηκε πριν μερικές μέρες από το Υπουργικό Συμβούλιο, θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για εξοικονόμηση και μείωση του κόστους ενέργειας για πολλά νοικοκυριά. Μακροπρόθεσμα, στη μείωση του ενεργειακού κόστους θα υποβοηθήσει και η λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας το 2022, αλλά και η ένταξη τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, οι οποίες θα βοηθήσουν στην αύξηση του ποσοστού φθηνότερης ανανεώσιμης ενέργειας, μειώνοντας την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα, οι τιμές των οποίων καθορίζονται από εξωγενείς παράγοντες.

• Να πάμε και στα προεκλογικά. Καταγράφεται διχασμός στην κυβερνητική παράταξη. Το κλίμα που έχει δημιουργηθεί επηρεάζει τη λειτουργία του Υπουργικού;

• Θα διαφωνήσω με την τοποθέτησή σας περί διχασμού. Είναι θεμιτό σε μία δημοκρατική παράταξη να γίνονται συζητήσεις και τοποθετήσεις, να καταγράφονται απόψεις, να ξεκαθαρίζουν τυχόν παρεξηγήσεις και εάν υπάρχουν διαφωνίες να εκφράζονται ανοικτά και με ειλικρίνεια. Άλλωστε ο πλουραλισμός είναι βασικό συστατικό της δημοκρατίας. Στο Υπουργικό Συμβούλιο επικρατεί αγαστή συνεργασία και αρμονικό κλίμα, με έναν και μοναδικό στόχο: Κάθε Υπουργός να φέρει εις πέρας, με μέγιστο επαγγελματισμό και αποτελεσματικότητα, το έργο που του έχει ανατεθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στη βάση του κυβερνητικού προγράμματος.

• Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουν προθέσεις για τυχόν ενδιαφέρον για τις προεδρικές εκλογές; Εσείς τοποθετείστε στο δίπολο Αβέρωφ Νεοφύτου ή Νίκος Χριστοδουλίδης;

• Μα αυτή ήταν και η ομόφωνη απόφαση του Πολιτικού Γραφείου με την οποία, ναι, συμφωνώ. Έχει θεσμοθετηθεί μία ξεκάθαρη και ανοικτή διαδικασία η οποία δίνει ευκαιρίες σε όλα όσα μέλη επιθυμούν να είναι υποψήφιοι στις Προεδρικές Εκλογές μέσα από τις διαδικασίες που ρυθμίζουν τη λειτουργία του κόμματος. Σίγουρα ο Πρόεδρος του κόμματος κ. Αβέρωφ Νεοφύτου έχει τον πρώτο λόγο και δεδομένης της εξαγγελίας του έχει την πλήρη στήριξή μου.

• Τι θα σήμαινε για το κυβερνών κόμμα μια υποψηφιότητα η οποία θα ήταν εκτός διαδικασιών του κόμματος;

• Απεύχομαι αυτή την εξέλιξη καθώς θα ήταν σε βάρος της ενότητας του κόμματος. Πιστεύω ότι κάθε μέλος και δη ενεργό, έχει υποχρέωση να στηρίζει, να συμμετέχει και να σέβεται τις συλλογικές διαδικασίες. Το σωστό και δίκαιο είναι η διεκδίκηση μίας προεδρικής υποψηφιότητας να γίνεται μέσω των κομματικών διαδικασιών.